Dobór mocy pompy ciepła

W opiniach wielu doświadczonych instalatorów właściwy dobór mocy pompy ciepła jest nawet ważniejszy niż wybór samej pompy. Właściwie nie chodzi tu o dobór mocy pompy, lecz o wyliczenia zapotrzebowania budynku na moc cieplną. W dużym uproszczeniu zapotrzebowanie na moc cieplną budynku to określenie ile dany budynek potrzebuje mocy cieplnej wyrażonej w watach (W) na m2. Dopiero po obliczeniu tego zapotrzebowania można dobrać moc pompy, mnożąc zapotrzebowanie na moc przez wielkość powierzchni ogrzewanej. A jakie czynniki wpływają na zapotrzebowanie na moc cieplną?

Dlaczego nie należy dobierać mocy pompy „na oko”?

Dobór mocy pompy ciepła „na oko”, nawet przez doświadczonego instalatora, to bardzo zły pomysł dla inwestora. Zarówno przewymiarowanie, jak i niedoszacowanie zapotrzebowania na moc cieplną i w konsekwencji samej mocy pompy niosą za sobą określone konsekwencje. Dotyczą one zarówno kwestii technicznych, jak i ekonomicznych.

Przewymiarowanie mocy pompy spowoduje:

• taktowanie układu, a więc częste, ale krótkie włączanie pompy
• przegrzewanie pompy
• spadek żywotności pompy

Natomiast niedoszacowanie mocy pompy ciepła skutkuje:

• dłuższą pracą grzałki elektrycznej, a więc zwiększeniem rachunków za prąd
• brakiem komfortu cieplnego
• problemem z przemrożeniami pompy ciepła
• spadkiem żywotności pompy

Wymienione wyżej aspekty techniczne mają ogromny wpływ na ekonomiczną stronę inwestycji w pompę ciepła. W każdym przypadku spadek żywotności pompy będzie miał wpływ na jej bezawaryjność, a także na długość okresu jej pracy. To z kolei przekłada się na okres zwrotu z tej inwestycji i po prostu w jej opłacalność.

W przypadku niedoszacowania mocy pompy dojdą do tego także wyższe od oczekiwanych rachunki za prąd z powodu dłuższego czasu pracy grzałki elektrycznej.

Dobór mocy pompy ciepła w praktyce

Wyliczenie zapotrzebowanie budynku na ciepło obejmuje zarówno samą charakterystykę techniczną budynku, ale także oczekiwania jego mieszkańców co do wysokości temperatury w okresie zimy.

Jeżeli oczekiwania inwestora dotyczą także dostarczania przez pompę ciepłej wody użytkowej, należy wziąć pod uwagę sposób jej użytkowania (prysznic, wanna) oraz liczbę osób korzystających z ciepłej wody.

Podstawowe czynniki, które bierze się pod uwagę w obliczeniach zapotrzebowania na moc cieplną to między innymi:

• technologia budynku (tradycyjna, szkieletowa)
• rodzaj ogrzewania (podłogowe, grzejniki nisko lub wysokotemperaturowe, mieszane)
• grubość i konstrukcja ścian budynku (materiał, ocieplenie, docieplenie)
• sposób docieplenia dachu/stropu oraz podłóg
• liczba okien oraz dużych przeszkleń
• strefa klimatyczną (w Polsce jest 5 stref klimatycznych)
• oczekiwana przez inwestora średnią temperaturę zimą
• powierzchnia ogrzewana budynku
• usytuowanie budynku (narażenia na silne wiatry)

Część osób nieco się zapewne zdziwiła, widząc w powyższym zestawieniu strefy klimatyczne. Zgodnie z Polską Normą PN–EN 12831, Polska podzielona jest na pięć stref, a do każdej z nich przyporządkowane są inne wartości projektowej temperatury zewnętrznej oraz średniorocznej temperatury zewnętrznej.

Dla przykładu, dla najcieplejszej strefy „I” projektowa temperatura zewnętrzna to -16 C, a średnia roczna temperatura zewnętrzna to 7,7 C. Dla najzimniejszej strefy „V” wartości te wynoszą odpowiednio -24 C i 5,5 C.

Wybór pompy

W przypadku budowy domu wartość zapotrzebowania nieruchomości na ciepło określona jest w projekcie. Opisany powyżej dobór mocy pompy ciepła dotyczy więc głównie budynków modernizowanych. Jeżeli wiemy już jakie jest zapotrzebowanie na moc cieplną, możemy przejść do wyboru pompy.

Moc grzewcza pompy ciepła powinna być dobrana w taki sposób, aby była zbliżona do zapotrzebowania budynku na ciepło. Musimy przy tym uwzględnić temperaturę minimalną obowiązującą w danej strefie klimatycznej, w której ma pracować pompa ciepła.

Przy wyborze pompy ciepła nie należy jednak kierować się jedynie jej mocą, ale także zwrócić uwagę na inne parametry pomp, o których więcej można przeczytać TUTAJ, oraz stosunek tych parametrów do ceny.